Hier vind jij als behandelaar of onderzoeker informatie over onze lopende onderzoeken en resultaten van onderzoeken die wij binnen Parnassia Groep in samenwerking met vele andere instellingen doen op het gebied van persoonlijkheidsstoornissen.
Binnen de algemene bevolking voldoet 14% aan de criteria voor een persoonlijkheidsstoornis, terwijl dat in psychiatrische instellingen oploopt tot maar liefst de helft. De lijdensdruk is zeer hoog, niet alleen voor de persoon zelf, maar ook voor hun naasten. Dit wordt deels versterkt door stigmatisering. Kernsymptomen van persoonlijkheidsstoornissen zijn een negatief zelfbeeld, moeite met emotieregulatie en problemen in het contact met anderen die op heel verschillende manieren tot uiting kunnen komen. Maar voor alle persoonlijkheidsstoornissen geldt dat mensen vaak vele ingrijpende gebeurtenissen hebben meegemaakt, meestal al op jonge leeftijd.
25% van de mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) ervaart auditieve verbale hallucinaties (AVH). Ondanks de grote impact worden deze hallucinaties in 31% van de gevallen niet herkend in de klinische praktijk. Daarnaast ontvangt slechts 41% van de patiënten gerichte behandeling.
Op 11 februari gaven Prof. Karin Slotema, Dr. Charlotte van Schie en William Hoogenboom, MSc. een referaat bij collega-GGZ-instelling Pro Persona over de nieuwste inzichten in de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen. Met een opkomst van 150+ collega's was het een geslaagde bijeenkomst waarin correcte en onbevooroordeelde kennis werd gedeeld.
Vanuit een angst voor toename in klachten of suïcidaliteit, bestaat er soms huiverigheid met betrekking tot het toepassen van (intensieve) trauma-behandeling bij mensen met een persoonlijkheidsstoornis. Alhoewel het goed is om hier alert op te zijn, tonen nieuwe data hoopvolle resultaten.
De behandeling van eerste keus is psychotherapie. Ondanks verschillende evidence-based interventies kampen veel mensen met lange wachtlijsten en een beperkte verbetering. Bovendien weten we te weinig over de optimale behandelduur en welke aanpak voor wie optimaal is.
Met onze studies willen wij de behandeling van mensen met persoonlijkheidsstoornissen effectiever maken, de toegankelijkheid voor behandeling vergroten en zorg op maat bieden. Dit doen we door onderzoek naar het effect van EMDR en onderzoek naar schematherapie met een kortere duur. Binnen deze studies gaan we op zoek naar voorspellende factoren, wie profiteert van welke behandeling? Ook onderzoeken wij interventies voor specifieke symptomen zoals hallucinaties, bijvoorbeeld het horen van stemmen zonder externe oorzaak, en last van middelenmisbruik.
Karin Slotema, psychiater, bijzonder hoogleraar persoonlijkheidsstoornissen
Erasmus Universiteit Rotterdam en initiatiefnemer voor dit Kennisnetwerk
We hebben kennis en expertise op onderstaande gebieden.
Mensen met een persoonlijkheidsstoornis kunnen veel klachten en uitdagingen in hun dagelijks leven ervaren, bijvoorbeeld op het gebied van werk en relaties. Helaas worden zij soms geconfronteerd met vooroordelen, zoals het idee dat ze moeilijk zouden zijn of niet geholpen kunnen worden. Deze vooroordelen (stigma) kunnen echter een goede behandeling en kwaliteit van leven in de weg staan. Het is daarom belangrijk om te onderzoeken waar dit stigma vandaan komt en hoe we het kunnen verminderen.
Gevoelige onderwerpen zoals suïcidaliteit zijn lastig bespreekbaar, terwijl de lijdensdruk hoog is. Het is belangrijk om open te communiceren over suïcidaliteit en zelfbeschadigend gedrag en passende ondersteuning te bieden. Tevens is het goed mogelijk om verslaving en persoonlijkheidsstoornis gelijktijdig effectief te behandelen. Ons onderzoek richt zich erop om suïcidaliteit en zelfbeschadigend gedrag beter te begrijpen en behandeling voor verslaving en persoonlijkheidsstoornis te onderzoeken.
Er bestaan meerdere evidence-based behandelingen voor persoonlijkheidsstoornissen. Echter, de toegang tot deze behandeling wordt belemmerd door o.a. lange wachtlijsten en ongeveer de helft van de mensen merkt onvoldoende verbetering. We weten te weinig over wat een optimale behandelduur is en wat werkt voor wie. Daarom doen we onderzoek naar de kortdurende groepsschematherapie, en kijken we of EMDR ook de ernst van persoonlijkheidsstoornissen kan verminderen.
Mensen met borderline persoonlijkheidsstoornis ervaren vaak psychotische klachten, zoals hallucinaties, die vaak niet besproken worden door schaamte of onwetendheid van behandelaars. Ons onderzoek richt zich op het vergroten van kennis over hallucinaties en het verbeteren van de behandeling. Psychotische symptomen, zoals stemmen horen, kunnen vroegtijdig herkend en effectief behandeld worden om de impact te verminderen.
