Verslaving bij Persoonlijkheidsstoornissen

Schematherapie blijkt een veelbelovende behandeling voor zowel persoonlijkheidsstoornissen als verslavingsproblematiek, waarbij schema modes en automatisme een centrale rol spelen. Onderzoek toont aan dat schematherapie effectief is in het verminderen van symptomen bij patiënten met borderline persoonlijkheidsstoornis en comorbide alcoholverslaving, met duurzame effecten op de lange termijn. Groepstherapie biedt daarnaast een kostenefficiënte optie voor cluster-C persoonlijkheidsstoornissen. Een geïntegreerde aanpak, waarin verslaving en persoonlijkheidsproblematiek samen worden behandeld, is essentieel en kan klinisch betekenisvolle verbeteringen opleveren, vooral wanneer schema modes en experiëntiële technieken worden ingezet. Deze onderzoeken, met toelichting, zie je hieronder.

Deeltijdbehandeling voor verslaving en persoonlijkheidsstoornissen

Een geïntegreerd behandelprogramma richt zich op het gelijktijdig behandelen van verslaving en persoonlijkheidsstoornissen. Het artikel beschrijft de praktische aanpak en principes van deze deeltijdbehandeling.

Verwijzing

Van Hest, K., Florissen, S., Van Rekom, M. M., Visser, M. C., & Boog, M. (2024). Deeltijdbehandeling voor Verslaving en Persoonlijkheid: Uitgangspunten en werkwijze. Tijdschrift Verslaving & Herstel, 4(2).

Schema modes en verslaving

Schema modes spelen een belangrijke rol in het verklaren van disfunctioneel gedrag bij verslaving en persoonlijkheidsstoornissen. Deze studie benadrukt de relevantie van schema modes in de behandeling van patiënten met middelenmisbruik en persoonlijkheidsstoornissen.

Verwijzing

Boog, M., Van Hest, K. M., Drescher, T., Verschuur, M. J., & Franken, I. H. (2018). Schema modes and personality disorder symptoms in alcohol-dependent and cocaine-dependent patients. European Addiction Research, 24(5), 226-233. https://doi.org/10.1159/000493644 

Schematherapie bij borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholafhankelijkheid

Deze studie toont aan dat schematherapie effectief kan zijn voor het verminderen van symptomen bij patiënten met borderline persoonlijkheidsstoornis en alcoholverslaving. Verdere studies zijn nodig om deze bevindingen te repliceren en de mechanismen achter de behaalde veranderingen beter te begrijpen.

Verwijzing

Boog, M., Goudriaan, A. E., Wetering, B. J. V., Franken, I. H., & Arntz, A. (2023). Schema therapy for patients with borderline personality disorder and comorbid alcohol dependence: A multiple‐baseline case series design study. Clinical psychology & psychotherapy, 30(2), 373-386. https://doi.org/10.1002/cpp.2803 

Impulsiviteit en schema modes bij een alcoholverslaving en comorbide borderline persoonlijkheidsstoornis

Vergelijking tussen borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) met en zonder alcoholverslaving toont aan dat beide groepen vergelijkbaar zijn in impulsiviteit en schema modes, wat suggereert dat behandelingen zich op deze gemeenschappelijke kenmerken kunnen richten.

Verwijzing

Boog, M., Dugonjic, H., Arntz, A., Goudriaan, A. E., Wetering, B. J. V., & Franken, I. H. (2022). Borderline personality disorder with versus without alcohol use disorder: comparing impulsivity and schema modes. Journal of personality disorders, 36(1), 1-18. https://doi.org/10.1521/pedi_2021_35_521 

Langetermijneffecten van schematherapie

Een follow-up studie bevestigt dat de voordelen van schematherapie voor BPS en comorbide alcoholverslaving grotendeels behouden blijven na een jaar, wat de robuustheid van de behandeling ondersteunt. 

Verwijzing

Boog, M., Visser, M. C., Clarijs, L., Franken, I. H., & Arntz, A. (2024). One‐Year Follow‐Up: Schema Therapy for Patients With Borderline Personality Disorder and Comorbid Alcohol Use Disorder. Clinical Psychology & Psychotherapy, 31(4), e3040. https://doi.org/10.1002/cpp.3040 

Automatisch middelengebruik en schema modes

Automatisch middelengebruik kan worden gezien als een reactie op schema-activiteit. Door automatisme in schema modes te integreren, wordt beter inzicht verkregen in verslavingsgedrag en behandelingen zoals schematherapie.

Verwijzing

Boog, M., & Tibboel, H. (2023). Automaticity: schema modes in addiction. Frontiers in Psychiatry, 14, 1158067. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2023.1158067